Piwo – co warto o nim wiedzieć?

Napój alkoholowy, który był poprzednikiem piwa, pojawił się w dziejach człowieka znacznie wcześniej niż koło, pismo klinowe czy alfabet. Obecnie piwo jest najchętniej spożywanym alkoholem, wiele osób, zwłaszcza mężczyzn, pasjonuje się jego smakiem, interesuje sposobem wytwarzania, a niekiedy marzy o tym, żeby uwarzyć własne. Co powinniśmy o nim wiedzieć?

Piwo w historii

Okazuje się, że napój alkoholowy ze sfermentowanego zboża pito już w czasach neolitu, gdy człowiek zaczął prowadzić osiadły tryb życia. Przypuszcza się jednak, że już w czasach paleolitu mogło dochodzić do spożywania takiego trunku.

Jakie było pierwsze piwo?

Niewiele wiemy o absolutnych początkach. W Sumerze ok. 3500 lat p.n.e. przyrządzano je prawdopodobnie w ten sposób, że chleb orkiszowy zalewano wodą w glinianych naczyniach. Taki napój był oczywiście mętny. Z czasem wyrabiano większą liczbę różnych rodzajów piw – w tym ciemne i czerwone. W starożytnej Mezopotamii i Egipcie piwo miało znacznie gęstszą konsystencję niż współczesny trunek, zawierało też stosunkowo niedużą ilość alkoholu. Z tego powodu stanowiło ważny element diety.

Piwo w Polsce

Prawdziwy renesans piwa wiązał się z działalnością klasztorów, które warzyły ciemny i gęsty trunek – niezbyt mocny i doskonale nadający się do tego, żeby uzupełnić dietę. W XII–XIII w. coraz popularniejsze były browary dworskie i miejskie. Piwo miało być tak ważne w jadłospisie Piastów, że książę Leszek Biały odmówił w XIII w. udziału w krucjacie, argumentując to tym, że w Palestynie nie ma piwa, więc nie da się tam żyć.

Jakie cechy musi mieć piwo?

Piwo definiowane jest jako napój powstały poprzez fermentację brzeczki alkoholowej dzięki działaniu drożdży. Najbardziej istotne i charakterystyczne dla powstawania piwa są proces fermentacji i wykorzystanie drożdży. Jakie są jego podstawowe składniki?

• Woda – stanowi nawet 90% składu piwa. Jej jakość przekłada się na walory trunku, takie jak choćby harmonijny smak. Od parametrów wykorzystanej wody zależy też to, w jakim stopniu będziemy czuli charakterystyczną goryczkę;
• słód – ziarna zbóż, które kiełkują i zostają suszone lub w inny sposób przygotowane, nadają piwu smak i decydują o jego barwie. Od zastosowanego słodu zależą też ilość cukru i alkoholu;
• drożdże – wykorzystuje się drożdże górnej i dolnej fermentacji. Dzięki nim trunek jest nasycany alkoholem i one wpływają na rodzaj piwa;
• chmiel – przyprawia się nim piwo dla nadania mu goryczki i rozmaitych walorów smakowych.

Czy piwo robi się z chmielu?

Popularne przekonanie, że piwo warzy się z chmielu, w rzeczywistości nie jest prawdziwe. To jedynie dodatek, który ma jednak ogromne znaczenie dla smaku i aromatu otrzymanego trunku.

Ile procent alkoholu może mieć piwo?

Przeciętnie jest to ok. 5% zawartości alkoholu. Poniżej 0,5% mają piwa bezalkoholowe. Jaka jest górna granica? Szkockie piwo Snake Venom ma 67,5%.

Rodzaje piw ze względu na typ fermentacji

Piwa dolnej fermentacji

Fermentują długo, w temperaturze od 8 do 12 stopni Celsjusza. Zaliczamy do nich m.in.:

• lager klasyczny,
• koźlak,
• pilzner,
• piwo marcowe.

Piwa górnej fermentacji

Fermentują w temperaturze, która jest wyraźnie wyższa. Wynosi od 16 do 30 stopni Celsjusza. Do tego rodzaju piw można zaliczyć:

• piwo pszeniczne,
• ale,
• porter,
• stout.

Piwa fermentacji spontanicznej

Fermentacja przebiega dzięki dzikim drożdżom i bakteriom. Przykładem takiego trunku będzie np. lambic.

Najdroższe piwa świata

Ile powinno kosztować piwo? Każdy jest w stanie wydać na ten trunek inną sumę, ale istnieją osoby, które są w stanie bardzo go docenić. Nail Brewing’s Antarctic Nail Ale to piwo, które zostało uwarzone na wodzie pochodzącej z Antarktydy. Stworzyli je członkowie organizacji walczącej o ratowanie wielorybów – dochód ze sprzedaży 30 butelek tego niespotykanego trunku przeznaczono na ten właśnie cel. Ile trzeba było zapłacić za butelkę 0,5 l? Ceny wahały się od 800 do 1815 dolarów.

Zdjęcie główne: Sonja Maric/pexels.com